Miejscowości Gminy

Wieprz

Wieprz jest to miejscowość o powierzchni 2.703 ha, którą zamieszkuje 5291 mieszkańców. Położona jest na trasie drogi wojewódzkiej W 781, wzdłuż rzeki Wieprzówki. Na jej terenie znajduje się siedziba władz gminy. Miejscowość Wieprz posiada dobrze rozwinięta infrastrukturę drogową, edukacyjną oraz sportowo – rekreacyjną. Dla osób odwiedzających w ofercie znajduje się zwiedzanie miejscowego muzeum, wycieczki wyznaczonymi szlakami rowerowymi, podziwianie miejscowej flory i fauny związanej z przepływającą rzeką Wieprzówką oraz uzyskanie pełnej informacji W Gminnym Centrum Informacji.

Lokalizacja wsi miała miejsce prawdopodobnie w XII wieku. Nazwa wsi pochodzi od słowa „Vepres” oznaczającego, gąszcz, gęstwinę, zarośla. Po raz pierwszy nazwa ta została użyta w 1326 roku. W I poł. XIII wieku nazwą tą określano tereny dzisiejszego Wieprza, Andrychowa, Roczyn i Targanic. Po lokalizacji wsi Wieprz prawdopodobnie pozostawiono tej osadzie łacińską nazwę „Vepres”, która przekształcono w okresie późniejszym na Wieprz. Jest również możliwe, że kolektorzy papieskich podatków starodawna nazwę Wieprz wpisali w rejestrach świętopietrza jako „Veprez”. Pierwszymi właścicielami wsi byli Wieprzowscy herbu Grzymała. Tradycyjnym zajęciem mieszkańców wsi było tkactwo oraz hodowla ryb. W XIX wieku prawie każde gospodarstwo posiadało jeden staw w obrębie swojej zagrody.    

Przybradz jest to wieś o powierzchni 674 ha, która zamieszkuje 1078 mieszkańców. Jedna z mniejszych miejscowości o wspaniałych walorach turystyczno – rekreacyjnych z przebiegającymi przez jej teren szlakami rowerowymi, stanowiąca połączenie z zewnętrznymi miejscowościami. Malowniczy krajobraz powoduje, że w okresie wiosenno – letnio – jesiennym miejscowość cała tonie w zieleni. Jest to raj dla amatorów spacerów, każdy znajdzie tutaj coś dla siebie.

Wieś Frydrychowice jest to miejscowość o powierzchni 1.739 ha, położona przy drodze Wadowice – Przybradz w dolinie rzeki Frydrychówki. Zamieszkuje ją 3066  mieszkańców, przez co zajmuje drugie miejsce pod względem liczby mieszkańców w gminie. Na jej terenie działa wiele stowarzyszeń i kół zainteresowań takich jak Ochotnicza Straż Pożarna, Ludowy Klub Sportowy „Sokół”, Koło Gospodyń Wiejskich czy Chór Ludowy Frydrychowice.

Wieś Gierałtowice położona jest przy drodze Andrychów – Zator u podnóża Zbójeckiej Góry, nad rzeką Wieprzówką. Na powierzchni 948 ha zamieszkuje 1345 osób. Jest miejscowością o atrakcyjnych walorach środowiskowych, posiadającą kilka obiektów wpisanych do ewidencji prowadzonej przez Konserwatora, o potencjalnych możliwościach rozwoju agroturystyki. Gierałtowice to jeden z najlepszych punktów wypadowych dla osób pragnących obcować z przyrodą. Malownicze krajobrazy zapewniają przeżycie niezapomnianych wrażeń dla podróżujących. Życie kulturalne wsi ubogacają Ochotnicza Straż Pożarna, Koło Gospodyń Wiejskich, Chór Ludowy „Storczyk” oraz Ludowy Klub Sportowy „Pogórze” Gierałtowice.

Lokalizacja wsi nastąpiła w okresie kolonizacji niemieckiej w XIII wieku. Wieś wzmiankowana jest po raz pierwszy w rejestrze dziesięciny papieskiej, jako willa Gerardi w 1325 roku, w roku 1336 – jako willa Gerhardi. Nazwa wsi początkowo miała charakter dzierżawczy od osoby Gerard, następnie przekształcona została w nazwę patronimiczną od imienia Gierald. Początkowo była to wieś książęca należąca do Jana księcia Oświęcimskiego. Około połowy XV wieku do połowy XVII wieku wieś stała się własnością szlachecką wielkopolskiego rodu rycerskiego, herbu Szaszor, który używał nazwiska Szaszorski lub Szaszowski, a z czasem przybrał nazwisko od nazwy wsi – Gierałtowscy. W XV wieku Gierałtowscy wznieśli dwór obronny określany w literaturze jako „fortalio alias czywerdza”. Na przełomie wieków XVII/XVIII we wsi zbudowany został dworek jodłowy.

Wieś Gierałtowiczki jest to miejscowość o powierzchni 484 ha, zamieszkiwana przez 503 osoby, położona około 0,5 km na północ od centrum Gierałtowic w głębokiej malowniczej dolinie potoku Stronik, który zasila w wodę kilka miejscowych stawów rybnych. Jest to miejscowość posiadająca znakomite walory krajoznawczo - turystyczne, w części której znajduje się ścisła ochrona konserwatorska krajobrazu.

Wieś została założona przez ród Gierałtowskich w XVII wieku jako wieś folwarczna. Nazwa wsi pochodzi od nazwy lokowanych w średniowieczu Gierałtowic i oznacza małe Gierałtowice czyli Gierałtowiczki. Do końca XVII wieku wieś należała do Gierałtowskich, wzmiankowana w latach 1663 – 1676 w aktach rewizji łanów. W roku 1779 Gierałtowiczki przejęli na własność Duninowie. W XIX wieku wieś została rozbudowana przez ówczesnego właściciela dóbr Teodora Dunina, który przejął wieś w spadku w latach 1855 – 1881. W tym czasie wzniesiony został dwór. Po jego śmierci majątek odziedziczył jego syn Tytus Dunin. Wówczas to rozszerzono założenie dworskie zakładając park krajobrazowy. Duninowie pozostali właścicielami wsi do 1939 roku.

Wieś Nidek jest to miejscowość o powierzchni 886 ha, którą zamieszkuje 1493 mieszkańców. Jest to miejscowość szczególnie ważna dla Gminy Wieprz ze względu na liczbę zabytków znajdujących się na jego terenie. Do najcenniejszych należy zabytkowy kościół p.w. ŚŚ. App. Szymona i Judy Tadeusza w Nidku pochodzący z przed 1539 roku położony na Szlaku Architektury Województwa Małopolskiego oraz dwór z przełomu XVII i XIX wieku. Wizytówką miejscowości jest Młodzieżowa Orkiestra Dęta działająca przy Ochotniczej Straży Pożarnej.

Lokalizacja wsi nastąpiła przypuszczalnie w XIII wieku. W źródłach pisanych wzmiankowana jest w spisach świętopietrza w latach 1325 – 1327 jako „ecclesiae de Nidek”. Parafia w Nidku założona została w 1313 roku. Nazwa wsi nie została jednoznacznie wyjaśniona. Prawdopodobnie ma charakter topograficzny i pochodzi od słowa „Nida” oznaczającego wodę nizinną, niską. Była to wieś szlachecka. W latach 1506 – 1547 należała do Jana Jordana, w tym okresie wybudowany został kościół drewniany o konstrukcji zrębowej, konsekrowany w 1539 roku. W 1548 roku wieś przejęli Nideccy herbu Kornicz, którzy przybrali nazwisko od nazwy miejscowości. W XVI wieku wieś posiadała szkołę parafialną. W drugiej połowie XVI wieku kościół pełnił funkcję zboru kalwińskiego, który rekoncyliowano w 1669 roku. Na przełomie XVIII i XIX wieku Bobrowscy wybudowali w Nidku dwór murowany otoczony ogrodem krajobrazowym.